Zusammenfassung der Ressource
EBW: Onderwerp 3, Gr7 (KABV)
- Primêre sektor:
- 1ste laag van ekonomie
- betrokke in prosessering / verpakking van grondstowwe
- gebruik hulpbronne net so uit grond
- word dan na sekondêre sektor gestuur
- besighede in primêre sektor = baie belangrik vir land
- hulle produseer goedere wat mens kan sien + aanraak
- ekstrakteer / prosesseer
grondstowwe
- boerdery
- hengel
- mynbou
- bosbou
- jag + versamel
- Akt. in sektor:
- boerdery
- Sekondêre sektor:
- besighede = net buite dorpe
- dis nywerhede
- produseer tasbare goedere
- mens
gebruik
grondstowwe
van primêre
sektor om te
produseer
wat mense
kan gebruik
- voorbeelde:
- fabrieke
- skeepsbouwerwe + aanlegte waar vliegtuie gebou word
- enigeiets met bouwerk + ingeneurwerk
- Tersiêre sektor:
- 3de vlak van ekonomie
- bied die goed van sekondêre sektor aan
- voorbeelde:
- winkels
- enige goedere / dienste wat verkoop word
- in arm lande kom geld uit
primêre sektor
- in ryker lande kom geld
uit tersiêre sektor
- indien 1 sektor staan kan ander nie behoorlik funksioneer nie
- Produsente + verbruikers;
- in moderne samelewings = is ruil van goedere / dienste
sentraal van ekonomie
- produsente = mense wat goedere maak / dienste lewer
- verbruikers = mense wat dit dan koop
- Rol van huishoudings as produsente + verbruikers:
- verdeling tussen produsente + verbruikers = nie altyd duidelik
- hulle gebruik hulpbronne om goedere / dienste te
produseer, maar verbruik ander mense se goedere / dienste
- huishoudings = plek waar 1 / meer mense leef, eet, slaap + kinders grootmaak
- mense wat daar bly hoef nie familie te wees nie.
- hulle besit al die produksiefaktore
- is belangrike deel van ekonomie
- Gebruik goedere + dienste doeltreffend + doelmatig:
- moet hulpbronne so doeltreffend + doelmatig as moontlik gebruik om seker
te maak dat die hulpbronne verantwoordelik gebruik word
- goedere wat deur huishoudings verbruik word = hoofsaaklik verbruikersgoedere
- omdat verbruikersgoedere algemeen beskikbaar is = dink
verbruikers hulle hoef dit nie doeltreffend / doelmatig te gebruik nie
- dis belangrik vir huishoudings om goedere / dienste doeltreffend
te gebruik omdat hulle dan meer geld sal spaar
- Hergebruik + herwin goedere om behoeftes
+ begeertes te bevredig:
- vervaardigers gebruik waardevolle hulpbronne om
goedere te produseer
- verpakkingsmateriaal = 15% van vulis by stede
- as ons herwin = kan ons 50% van alle vullis verminder
- besighede wat herwin = verdien inkomste
- almal moet herwin, nie net groot besighede nie
- enigeiemand kan goedere herwin deur:
- nie goed weg te
gooi nie, maar dit vir
mense te gee wat dit
nodig het / verkoop
- in plaas daarvan om
nuwe goed te koop,
koop gebruikte goed
- goed wat stukkend is nie weg te gooi nie,
maar dit te herstel
- Woordelys:
- sektor = gedeelte / segment van iets
- primêr = 1ste / belangrikste
- sekondêr = iets wat 2de kom / minder belangrik
- tasbaar = iets wat 'n
mens kan sien + aanraak
- tersiêr = op derde vlak
- produsente = mense wat hulpbronne gebruik
om goedere te maak / dienste te lewer
- verbruikers = mense wat goedere /
dienste koop / gebruik
- verbruikersgoedere = hoofsaaklik die goedere
wat in huishoudings verbruik word + wat
besighede vir die massamark vervaardig
- massamark = mark vir goedere wat in
groot hoeveelhede geproduseer word
- kweekhuisgasse = gasse wat hitte in aarde se atmosfeer
vasvang, veroorsaak dat temperature regoor wêreld styg