Euskal Herriko Musika Tresnak

Adjunto:

• Musika tresnak

1. Perkusioa

   Nota:

   • Bibratzen duen elementua soinutresna bera denean, perkusio musika tresna esaten  zaio.
   1. Txalaparta

      Nota:

      • Atalak: -Bi oholez osatua dago (2-2,5m). -Bi otarreen gainean jotzen da. -Tartean lastoa jartzen da. Nola jo: -Bi pertsona: Ttakun eta errena. -Bakoitzak bi makil (5cm). Jakingarria(k): -Aintzinan komunikatzeko  erabilia.
   2. Tobera

      Nota:

      • Atalak: -Altzairuzko palanka (1,5m). -Bi muturretako soketatik   zintzilik. Nola jo: -Bi jotzaile Bia eta Pikatzailea. -Bakoitzak bi burni ziri (30cm).  -Biak erritmoa markatu.  -Pikatzaileak errepikatu. jakingarria(k): -Eztei aurretik mutil taldeak andregaiari etxean kantatzen zieten. -tarteka bertsoak kantatu.
   3. Musugitarra

      Nota:

      • Atalak: -Giltza zahar baten forma du. -Erdian altzairuzko mintza du.
   4. Ttunttuna

      Nota:

      • Atalak: -Erresonantzia kutxa du:   -80cm luzeera.   -10-17cm zabalera.   -5 cm sakonera. -Sei hariz osatua dago. Nola jo: -Zuberoako txirularekin jotzen  da. -makilarekin kolpatuz jotzen da. Jakingarria(k): -Gaur egun Zuberoan  bakarrik erabiltzen da.
   5. Menbranofonoak
      1. Danbolina

         Nota:

         • Txistuari laguntzeko jo ohi da erritmoa markatzeko. Txistua ezkerreko eskuareki jotzean besotik danbolina izaten da zintzilai, eta eskubiarekin erritmoa markatzen da. Atabala baino altuagoa eta estuagoa da.
      2. Atabalak

         Nota:

         • Txistulariei eta antzeko instrumentuei erritmoa emateko joda urte askotan zehar. Atalak: -Egurrezko gorputza du. -Goian eta bean plastikoa edo animalialarrua dauka:   -Goikoa lodiagoa da ez apurtzeko.    -Behekoa pordoiduna da:      izen  hori du,di sokak  larrua zeharkatzen dutelako. -Bi makiltxorekin jotzen da.
      3. Panderoa

         Nota:

         • Eskuz jotzen da. Haize in strumentu batzuk laguntzen ditu erritmoa jota.
2. Aerofonoak

   Nota:

   • Haizezko musika tresna bezala ere ezagutzen ditugu. Bi elementu dituzte: -Hodi bat dute airea gordetzeko. -Aire ori bibratzeko beharrezkoa  dugun eragilea.
   1. Txistua

      Nota:

      • Atalak: -Hiru zulo ditu. -Moko flauta zuzena da. -Azpian anilla bat dauka. Jakingarria(k): -Aintzinako Txistua hezurrezkoa  zen. -Normalean danbolinak  lagunduta jotzen da. -Gaur egundo taldea hau da:   -1go txistua (danbolinarekin)   -2. txistua (danbolinarekin)   -Silbotea   -Atabalak
   2. Zuberoako Txirula

      Nota:

      • Atalak: -Hiru zulo ditu. -Flauta zuzenaren taldekoa da. Jakingarria(k): -Txistua baino laburragoa da. -Ttunttunak lagunduta jotzen da. -Euskal Herriko Ipar-  Ekialdean jotzen da.
   3. Dultzaina

      Nota:

      • Atalak: -Mihi bikoitzeko pita du. -Kainaberazko bi odi. -Metalezko tudel bati lotuta. -Zoertzi zulo ditu. -Tutuak konikotasun irregularra  du.
   4. Nafar Gaita

      Nota:

      • Atalak: -Dultzainaren zulo berdinak ditu. -Katea-txapa dauka.
   5. Txanbela

      Nota:

      • Atalak: -Mihi bikoitza dauka. -Egurrezkoa da. -Zazpi zulo ditu.
   6. Sunpriñua

      Nota:

      • Atalak: -Mihi bikoitza du. -Zuhaitz adarren azalarekin  egiten da. -Bi zulo ditu.Jakingarria(k): -Urritzaren azalekin egiten da gehienbat. -Doinu nagusia durunbele da.
   7. Alboka

      Nota:

      • Atalak. -Kainaberazko bi odi ditu. -Bi behi adar zati ere baditu. -Kainaberazko bi fita ditu barruan. Nola jo. -Arnasketa zirkularrarekin jotzen da. Jakingarriak: -Bereziki arin-arin eta fandangoa jotzen da.
   8. Trikitixa

      Nota:

      • Atalak: -Bi aldeetan botoiak ditu. -Erdian auspoa du.  Jakingarriak: -Auspoa irekitxean edo istean nota desberdinak jo ditzake. -Akordeoi pentatonikoa da. -Infernuko hauspoa ere deitu zan zaio.