Biologie GL en TL, vmbo 2014. Tijdvlak 1.

Als een bij van bloem naar bloem vliegt op zoek naar voedsel, kan bestuiving plaatsvinden. Een bloem die zo wordt bestoven, heeft eigenschappen die een bij naar de bloem lokken. > Welke eigenschappen?

Er zijn in een bijenvolk drie typen bijen: de koningin, de werksters en de darren. De koningin is het enige vrouwtje dat eitjes legt, darren zijn mannetjes die ontstaan uit onbevruchte eitjes. Een spiercel van een koningin bevat 32 chromosomen. > Hoeveel chromosomen bevat een spiercel van een dar? Leg je antwoord uit.

Bij veel mensen met taaislijmziekte werkt de alvleesklier niet goed. Dit kan een vorm van suikerziekte tot gevolg hebben. De alvleesklier maakt dan niet voldoende hormonen voor het regelen van het glucosegehalte van het bloed. > Hoe heten deze hormonen?

Bij veel jongens met taaislijmziekte bevat het sperma alleen zaadvocht en geen zaadcellen. Zij zijn daardoor onvruchtbaar. Bij deze jongens ontbreken de delen van de voortplantingsorganen die in de afbeelding zijn aangegeven met de letter P. > Hoe heten deze delen?

Wat is het genotype van nummer 7 in de stamboom?

Nummer 5 en 6 in de stamboom zijn beiden heterozygoot voor het gen dat taaislijmziekte veroorzaakt. Ze krijgen nog een dochter. Hoe groot is de kans dat deze dochter géén taaislijmziekte heeft?

Drie methoden die gebruikt worden bij prenataal onderzoek zijn: 1. echoscopie 2. vlokkentest 3. vruchtwaterpunctie Bij welke van deze methoden worden cellen van de ongeboren baby weggenomen?

Fusariumschimmels kunnen bij planten ziekten veroorzaken. Ze dringen via jonge wortels de plant binnen en groeien verder in de houtvaten. Tanja bekijkt door een microscoop een stukje wortel van een plant die ziek is door zo’n schimmel. Ze ziet wortelcellen en schimmelcellen. Heeft een wortelcel een celwand? En heeft een schimmelcel een celwand?

In de afbeelding zie je een schematische tekening van een doorsnede van een stengel. Daarnaast is een doorsnede van een vaatbundel vergroot afgebeeld. > Welke letter geeft een deel van de vaatbundel aan waarin zich houtvaten bevinden?

Over zweet en lichaamstemperatuur worden de volgende twee uitspraken gedaan: 1. De productie van zweet neemt toe als je lichaamstemperatuur stijgt. 2. Door verdamping van zweet koelt je lichaam af. Zijn deze uitspraken juist?

Hoe worden ziekten bestreden door het gebruik van antibiotica?

Dina krijgt eenmaal per maand antistoffen uit donorbloed toegediend. Is het toedienen van antistoffen aan Dina actieve immunisatie of is het passieve immunisatie? Leg je antwoord uit.

Bij het kippenras Andalusiërs zijn er drie verschillende fenotypen voor de verenkleur: zwart, wit en blauw. De blauwe kleur is een intermediair fenotype. Een blauwe kip wordt gekruist met een blauwe haan. Hoe groot is de kans dat een nakomeling uit deze kruising blauwe veren heeft?

Water wordt in het lichaam gemaakt bij het stofwisselingsproces dat energie vrijmaakt in de cellen. Hoe heet het proces waarbij energie vrijkomt in de cellen?

Een mens verliest gemiddeld per dag 2500 milliliter water, waarvan 900 milliliter door verdamping en 100 milliliter met de ontlasting. Hoeveel procent van het waterverlies bij de mens wordt veroorzaakt door het afgeven van urine volgens bovenstaande gegevens?

In de röntgenfoto zijn bloedvaten van het hart te zien. De pijl wijst naar een vernauwing in één van de bloedvaten. Dit bloedvat is een aftakking van de aorta en vervoert zuurstofrijk bloed naar de hartspier. Hoe heet dit bloedvat?

Bij een zwangere vrouw worden cellen van de ongeboren baby weggenomen voor onderzoek. Daarbij komt wat bloed van de baby terecht in het bloed van de moeder. Als gevolg hiervan gaat het lichaam van de moeder anti-resus maken. > Is de moeder resusnegatief of is ze resuspositief? Ende ongeboren baby?

In de afbeelding zie je een stukje van een doorsnede van een blad gezien door een microscoop. Welke letter geeft een cel aan waarin fotosynthese kan plaatsvinden?

Het schema hieronder stelt de fotosynthese voor: water + ……(1)…… + energie ……(2)…… + zuurstof Wat moet op de plaatsen (1) en (2) ingevuld worden om het schema compleet te maken?

Na een aardbeving worden vaak honden ingezet om naar overlevenden te zoeken. Deze honden hebben geleerd om de geur van levende mensen te herkennen. Als ze een levend persoon onder het puin gevonden hebben, blaffen ze om de reddingswerkers te waarschuwen. Ze hebben dit geleerd tijdens een training waarbij ze iedere keer als ze een zoekopdracht goed hadden uitgevoerd, werden beloond. > De honden leren het zoeken van overlevenden tijdens een training. Hoe heet deze vorm van leren?

De letter P een orgaan aan. Wat is de naam van dit orgaan?

In de tweede afbeelding wijzen de letters Q en R delen van twee organen aan. Geef de namen van deze organen.

Plaatselijke verdoving is de meest gebruikelijke vorm van verdoven. Uitlopers van zenuwcellen op de plaats van de verdoving geleiden dan geen impulsen meer naar het centraal zenuwstelsel. > Hoe heten deze zenuwcellen?

Welk nummer geeft het hoornvlies aan en welk nummer het netvlies?

Eén hartcyclus bestaat uit 3 fasen: Fase 1: het samentrekken van de boezems Fase 2: het samentrekken van de kamers Fase 3: de hartpauze. Tijdens welke fase zijn de kleppen tussen de boezems en de kamers gesloten?