denb:gr

Müstezat:Her mısranın altına bir kısa mısra ilave edilmişgazeller gibidirler. Adı artırılmış, ziyadelenmiş anlamına gelir ve kısa mısralara ziyade denir. Kafiyelenişi; Aa-Aa şeklindedir. (A’lar uzun mısra, a’lar kısa mısra) Ey şuh-ı sitem-pîşe dil-i zâr senindir Yok minnetim asla

Kıt'a: Genelde 2-12 beyitten oluşur. Beyit sayısı ikiden fazla olan kıt’alara kıt’a-ı kebir(büyük kıt’a) denir. Matla beyti olmayan bir nazım şeklidir. Kafiye düzeni ab, a(c)b ‘dir. Mahlasız şiirlerdir. Mısralar arasında anlam bütünlüğü bulunur. Konuları önemli bir düşünce, hikmet, nükte, yergi, övgü, hayat görü vs. olabilir.

Tuyuğ Divan Edebiyatına Türklerin kazandırdığı bir nazım şeklidir. Kafiye düzeni aaxa ya da aaaa şeklindedir. (manide de öyle) Dört dizeden oluşur. Tuyuğlarda genellikle cinaslı kafiye kullanılır. Tuyuğda, mani ve rubaide olduğu gibi önemli bir fikir söylenmeye çalışılır. Bu nedenle zor söylenen şiirlerden sayılır. Mahlassız bir şiirdir. Kadı Burhaneddin ve Nesimî bu türün ustalarıdır. Not: Halk Edebiyatındaki maninin karşılığıdır. Dîlberin işi itâb u nâz olur Çeşmi cadû, gamzesi gammâz olur Ey gönül sabret, tahammül kıl ana Yâre erişmek işi az az olur Kadı Burhaneddin Rubaide işlenen konular tuyuğda da işlenir. 14. yüzyıl Azerî şairi Kadı Burhanettin bu türün kurucusu sayılır. Çağdaşı Azerî şairi Nesimi ve 15. yüzyıl Çağatay şairi Ali Şir Nevai bu türde çokça ürün vermişlerdir

Rubai1. Kafiye düzeni aaxa ya da aaaa biçimindedir.2. Rübailerde aşk, şarap, dünyanın türlü nimetlerinden yararlanma, hayatın anlamı ve hayat felsefesi,tasavvuf ve ölüm gibi konular işlenir.3. Rübai diğer nazım şekillerinden farklı olarak özel bir ölçüyle yazılır. 24 kalıbı vardır.4. Rübaide ilk iki dize fikrin hazırlayıcısıdır. Asıl söylenmek istenen düşünce 3. veya 4. dizede ortaya çıkar.5. Genelde mahlassız şiirlerdir.6. Rübai Edebiyatımıza İran Edebiyatından geçmiştir.7. Rübai’nin en büyük şairi İranlı Ömer Hayyam(XII yy)’dır. Türk edebiyatının en usta şairleri Kara Fazlî, Azmizade Haleti, Nâbi ve son dönemde de Yahya Kemal’dir.Ahvâl-i cihânı her zaman söyleşelimAmma gam-ı aşkımız nihân söyleşelimEy vâkıf-ı râz-ı aşk olan ârif-i cânNey gibi seninle bî-zebân söyleşelimAzmizade HaletiMevlana, Fuzûlî, Azmizâde Hâletî, Nâbî, Şeyh Gâlib bu türün en iyi örneklerini veren şairlerdir

Murabba Nazım birimi dörtlük olan nazım şekillerinden biridir. Kafiye düzeni aaaa/bbba/ccca"dır. Genellikle 4 ile 8 dörtlükten oluşur. Her konuda murabba yazılabilir. Ancak dini ve didaktik konular ile övgü, yergi, manzum mektup, mersiye vs. türlerde murabba nazım şekli daha çok kullanılmıştır. Aruz kalıbıyla yazılır. Önemli murabba şairleri Aşki, Muhibbi, Hayreti, Taşlıcalı Yahya Bey, Fuzuli sayılabilir. Dili Süslü Ve Ağırdır. Son dizeleri tekrarlanıyorsa mütekerrir murabba,Son dizeleri tekrarlanmıyorsa müzdeviç murabba'dır. 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren şarkı şeklinde bestelenen eserlerin büyük bir kısmı murabba tarzında yazılmıştır. İran edebiyatından edebiyatımıza geçmişti

Şarkı Dört dizelik bentlerden oluşur. Şarkının uyak düzeni şöyledir: abab, cccb, dddb... Tekrarlanan dizeye nakarat denir. Eğer bendin son dizesi aynen tekrarlanırsa buna murabba-i mütekerrir denir. Bent sayısı 2-5 arasında değişir. Felsefi konular ve aşk konusu işlenir. Şair son dizede mahlasını kullanır. Divan edebiyatının en büyük şarkı şairi Nedim'dir Müzikte, türkünün karşıtı olarak, Şarktan gelen, doğuya ilişkin, özgü, tarzında anlamında kullanılır.

MuhammesBeş mısralık bendlerden oluşan nazım şeklidir. Kafiyelenişi aaaaa-bbbba-cccca… şeklindedir.

Şarkı'nın Özellikleri Dört dizelik bentlerden oluşur. Şarkının uyak düzeni şöyledir: abab, cccb, dddb... Tekrarlanan dizeye nakarat denir. Eğer bendin son dizesi aynen tekrarlanırsa buna murabba-i mütekerrir denir. Bent sayısı 2-5 arasında değişir. Felsefi konular ve aşk konusu işlenir. Şair son dizede mahlasını kullanır.

Terkib-i Bend Aynı vezinle yazılan ve 5-10 arası bendlerden oluşan nazım şeklidir. Son beyite vasıta, önde yer alan beyitlere de hâne denir. Bu son beyitlerin (vasıta) sürekli değişen beyitlerle biribirine bağlanmasından oluşur.

Terci-i Bend Terkib-i bendin vasıta (son) beyiti tekse ve her hâne önünde tekrarlanıyorsa buna terci-i bend denir.

beyitlerden oluşan:tek kafiyeliler

bendlerden oluşan:tek bendliler

bendlerden oluşan:çok bendliler