Zusammenfassung der Ressource
Biologie samenvatting HS1
- gedrag
- wordt bepaald
door
- inwendige prikkel
- uitwendige prikkel
- erfelijke factoren
- gedrag dat je al bij pasgeboren jongen waarneembaar is
- leerprocessen
- manieren
- inprenting, gewenning, conditionering, imitatie en inzicht
- voorbeelden
- jachtgedrag
- honger > zoeken naar eten (gedrag) >
dier ziet of hoort een prooi (uitwendige
prikkel) > dier vangt de prooi en gaat
eten (gedrag)
- voortplantingsgedrag
- geslachtshormonen (inwendige prikkels) > veroorzaken de
voorplantingsdrang > dier gaat op zoek naar een partner (gedrag)
> dier ziet, ruikt, voelt een partner met het juiste uiterlijk
(uitwendige prikkel) > paring (gedrag)
- gedragselementen
- Een afzonderlijke handeling
van een dier. Het gedrag kan
worden ontleed in min of meer
vaste elementaire patronen van
beweging en houding
- gedragsketen
- Min of meer vaste
opeenvolging van
gedragselementen.
Het effect van een
handeling leidt tot de
volgende handeling.
- gedragssystemen
- Een groep van
samenhangende
gedragselementen. Deze
hebben vaak een
gemeenschappelijk effect
- prikkel
- inwendige
prikkels
- voorbeelden
- honger > voedselzoekgedrag
- dorst > drinken
- hormonen > voortplantingsgedrag
- uitwendige
prikkels
- komen uit de omgeving
- temperatuur
- licht
- geluid
- etc.
- worden waargenomen door zintuigen
- oor
- oog
- tong
- neus
- huid
- sleutelprikkel
- voorbeeld
- Een sleutelprikkel is een prikkel die telkens dezelfde reactie geeft
- supernormale/ supranormale
prikkel
- extra sterke sleutelprikkel
- hierop volgt ook een sterker gedrag
- verschil tussen supernormale en sleutelprikkel
- een supernormale prikkel is een overdreven sleutelprikkel
- erfelijk (aangeboren)
of aangeleerd
- erfelijk (aangeboren)
- aangeleerd
- gedrag dat ontstaat uit ervaring
- 8 soorten aangeleerd gedrag
- gewenning
- als er niet meer gereageerd wordt op een prikkel
- trial and
error
- proefondervindelijk leren
- net zolang proberen totdat het lukt
- inprenting
- het dier kan alleen iets leren tijdens een bepaalde periode in het leven, de gevoelige periode
- voorbeeld
- het zien, meteen na de geboorte, wie de moeder is
- inzichtelijk
leren
- gedrag vertonen dat in andere situaties is geleerd
- imitatie
- nadoen
- motorisch leren
- spierbeheersing
- conditioneren
- klassiek
- natuurlijke gedrag versterken of verzwakken door beloning en straf
- operant
- onnatuurlijk gedrag aanleren door beloning en straf
- Rangorde
- er is in de groep een bepaalde rangorde, van hoog tot laag.
- rangorde wordt door gevechten vastgesteld
- ieder dier kent zijn plaats
- voorkomt voortdurende onderlinge conflicten
- territoriumgedrag
- territorium
- een bepaald gebied door een dier wordt bezet
- wordt verdedigd tegen binnendringende soortgenoten > territoriumgedrag
- ethogram
- een lijst van alle gedragingen die een dier kan vertonen
- normen en
waarde
- worden bepaald door; cultuur, wetgeving gevoel en tijd waarin we leven
- Welke reflexen heb je?
- schrikreflex, grijpreflex, slikreflex en pupilreflex