gastro-enterologie

Description

gastro-enterologie
Yela Sanders
Flashcards by Yela Sanders, updated more than 1 year ago
Yela Sanders
Created by Yela Sanders almost 9 years ago
17
0

Resource summary

Question Answer
stimuli voor maagzuurproductie histamine, gastrine en acetylcholine
duodenum D1: bulbo duodeni = eerste deel na pylorus D2: afdalende deel papil van vater: hier mondt gal en pancreassappen uit D3: horizontale stuk: tot hoek van Treitz vanaf daar jejunum
ductus van Wirsung centraal kanaal van pancreas
verteringsenzymen pancreas amylase, trypsine en lipase via ductus van wirsung in duodenum vertering zetmeel, eiwitten en vetten
colon caecum -> colon ascendens -> hepatische hoek -> colon transversum -> splenische hoek->colon descendens -> rectum
algemene functie GI-tractus *ingenomen bestanddelen omzetten in elementaire bestanddelen *barière extern en intern milieu *digestie of hydrolyse *absorptie
functie mond malen van voedsel en mengen met speeksel beginnende afbraak van zetmeel (amylase)
functie maag * productie van maagzuur en pepsinogeen (o.i.v. gastrine) * hydratatie voedselbolus *geringe digestie *maagevacuatie
functie dd chyme = maagsappen + bolus + biliopancreatische sappen *verschillende enzymes werken aan bolus pancreasenzymen, galzouten en enzymen van darmcellen zelf maken elementaire bestanddelen van bolus
functie colon * fermentatieproces (gassen, alcohol en vluchtige VZ komen vrij) * waterabsorptie * stoelgang
oesophago-gastro-duodenoscopie of gastroscopie via mond niet verdoofd 6uur nuchter flexibel met werkkanaal voor biopsie organan met lucht gevuld
coloscopie flexibel dubbeldoel laxeermiddel voordien licht tot volledig verdoofd via aars tot op caecumbodem
pil-endoscopie volledige dd met peristaltiek meegenomen 2.5cm en 0.8cm diameter
rectoscopie rigide buis zonder werkkanaal anaal kanaal en distale rectum elke anale klacht
medische beeldvorming GI-stelsel echo radiologie MRI CTscan
gastro-oesophageale reflux = wnnr zure maaginhoud in slokdarm komt fysiologische reflux: gebeeurt ongeveer 20x per dag niet erg als het niet meer dan 4% van de 24u is wnnr weinig zuurexpositie: opgevangen door speeksel en peristaltiek wnnr langdurige zuurexpositie: pathologische reflux
symptomen GER en oesophagitis pyrosis odynofagie dysfagie zure regurgitatie
pyrosis branderig gevoel die van maag opstijgt achter borstbeen na maaltijden, vooroverbuigen en 's nachts ook bij zwangerschap
dysfagie gevoel dat de voedselbolus niet wil zakken
odynofagie pijn achter borstbeen tijdens passage van voedselbolus bij oesophagitis en vernauwing door littekenweefsel
zure regurgitatie zuur tot in keel gevoeld
pathogenese GOR voorkomen: *mensen met hiatus hernia van maag *obese personen werking: ongepaste relaxaties van onderste oesophageale sphincter indien slokdarm beschadigd wordt: oesophagitis
diagnose en compliecaties GOR diagnose: *symptomen *endoscopie complicatie: *barretoesophagus met verhoogde kans op slokdarmkanker
barretoesophagus slokdarmepitheel veranderd in cilindrisch geordend daramepitheel door die refluxen
behandeling GOR hygiëno-diëtische maatregelen: *geen vettig eten, vermageren, niet vooroverbuigen, gen spannende kledij, beduiteinde omhoog zuurremmende medicatie: *antacida: neutraliseert zuur * H2blokker: verminder zuursecretie *protoneninhibitoren: onderdrukkers zuursecretie chirurgie: fundoplicatuur van Nissen
andere oorzaken oesophagitis infectieuze oesophagitis: schimmel -en gistinfecties caustische oesophagitis: suicidale of accidentele inname van logen en zuren medicatie: onvoldoende drinken geeft stase van pil in slokdarm die ulceraties veroorzaakt
acute dysfagie als voorwerp de doorgang blokkeert in slokdarm
acute gastritis pijn in maag die verergert bij maaltijd braken bij inname voedsel of vocht gaat normaal weg als virale gastritis diagnose: klinisch endoscopie behandeling: oorzaak vermijden + zuurremmers
ulcus pepticum maagzweer
oorzaken van ulcus pepticum gebruik van NSAID's: *verhinderen prostaglandineproductie * alles met salicylzuur en aspirine infectie met helicobacter pulori: * latent * heeft te maken met recidief van zweer risicofactoren: stress, roken, familiaal voorkomen
symptomen ulcer pepticum epigastrische hongerpijnen veminderd na maaltijd minder typische symptomen geen pijn bij inname NSAID's
diagnose ulcer pepticum endoscopie
complicaties ulcer pepticum bloeding: door aanvreten van bloedvat soorten: hematemesis/koffiegruisbraken/melena perforatie naar vrije buikholte acute buik dringende chirurgie
hematemesis rood bloed braken
koffiegruisbraken donker bloed braken
melena zwarte stoelgang
acute buik plankharde buik met spierspanning verdwenen peristaltiek loslaatpijnen
behandeling ulcer pepticum remmen maagzuursecretie door protonenpompinhibitoren
preventie ulcus pepticum helicobacter pylori: AB ulcus door NSAID's: onmiddelijk stoppen en protoneninhibitoren geven patiënten met voorgeschiedenig: combineren met protoninhibitoren langdurig gebruik vermijden
lactose intolerantie wat? selectieve malabsorptie enzyme lactase: zet in darm lactose om tot glucose en galactose als tekort lactase: lactose naar colon daar verwerkt dor microbiotica tot osmotisch actieve suikers tss 2-20 genetisch bepaalde geleidelijke afname van lactase-activiteit nooit volledig weg
symptomen opgeblasen gevoel, buikpijn, luchtigheid, diarree vanaf 30 min tot enkele uren na opname van lactose
diagnose H2-test: lactase in dd wordt vergist door microbiotica, hier komt H2 vrij. dit wordt opgenomen in bloed en naar longen gebracht en uitgeademd
behandeling lactoseintolerantie vermijden melkproducten gebruik alternatieve producten lactase in pilvorm of druppeldtjes voor maaltijd
oorzaak coeliakie = glutenovergevoeligheid intolerantie voor gliadine zit in tarwe, rogge, gerst en soms haver
pathologie coeliakie aantasting duodenum en proximale dd verlies absorberend vlak en enzymen gevormd door darmcellen
symptomen coeiliakie progressieve vermagering met diarree, flatulentie en abdominale opzetting veralgemeende malabsorptie: neurologische afwijkingen, anemie, osteomalacie, bloedingen, nachtblindheid
diagnose coeliakie biopsie dd bloedoz (al)
behandeling coeliakie glutenvrij dieet: meestal levenslang uitgebreide lijsten glutenensitiviteit of glutenovergevoeligheid mensen die het niet hebben voelen zich beter met het dieet: omdat ze minder vergistbare voedingsmiddelen opnemen
CIBD chronisch inflamatory bowel disease
symptomen ziekte van Crohn beginnen met moeheid, buikpijn en vermageren diarree, buikpijn in rechter fossa en lichte koorts anale letsel: kloven en abcessen vooral jong volwassenen
diagnose ziekte van Crohn kliniek radiologie (CT-scan) ileocoloscopie oz dd-weefsel
gewrichtsaantasting bij ziekte van Crohn perifere aantasting: grote gewrichten axiale aantasting: ochtendstijfheid, nachtelijke inflammatoire rugpijn, verminderde beweeglijkheid wervelkolom identiek aan spondilitys ankylosans
behandeling ziekte van Crohn medicamenteus: onderdrukking van inflammatoir proces: corticoiden medicatie die inwerkt op immuunsysteem biologicals (anti TNF) chirurgie: wegname van aangetaste darmsegmenten komt trg, dus geen zekerheid
verschil colitis ulcerose met ziekte van Crohn *geen extra-intestinale infestaties *beperkt tot colon *infectie begint distaal in endeldarm en zet zich proximaal voort *genetische component niet zo bekend *wegname DD = genezing *diarree en bloedverlies zijn grotere symptomen * inflammatie is opp, niet volledige wand van darm
symptomen colitis ulcerosa frequente defaecaties met slijmerige en bloederige stoelgang kan beperkt blijven = proctitis of proctosigmoiditis; kan ook volledige colon innemen= colitis koorts en vermagering opstoten en remissies
behandeling colitis ulcerosa medicamenteus: 5-ASApreparaten corticoïden Imuran voor onderhoud opstoten chirurgisch: wegname = genezing
acute appendicitis pijn in maagstreek en navel gaat na enkele uren over in pjn aan rechter fossa iliaca klinische diagnose: lokale drukpijn en spierverzet chirurgische wegname bij niet tijdig opmerken: peritonitis
prikkelbaar darmsyndroom = IBS = irritable Bowel syndrome oorzaak niet alleen in colon toegenomen gevoeligheid en gestoorde motoriek vooral vrouwen tss 20 en 40jr
symptomen IBS abdominale ongemakken of pijn gepaard met 2 van volgende kenmerken: *pijn verbetert na defaecatie *klachten begonnen samen met verandering in stoelgangfrequentie *klachten begonnen samen met verandering in stoelgangconsistentie ander: abnormale stoelgangfrequentie, abnormale soelgangconcistentie, abnormale uitdrijving stoelgang, gevoel van urgentie, slijmverlies, abdominale opzetting
diagnose IBS ondervragen patiënt vooral aandacht voor symptomen die niet passen bij IBS
behandeling IBS symptomatisch diëetmatregelen: voorkomen van koffie, tabak, alcohol, gasproducerende voedingsmiddelen patiënt vragen naar uitlokkende voedingsmiddelen regularisatie van stoelganpatroon antispasmodica voor pijnlijke krampen
acute infectieuze diarree voedselintoxicatie virale diarree bacterie en diarree turista
voedselintoxicatie symptomen: misselijkheid, braken en diarree meestal meerdere mensen aangetast veroorzakende bacteriën: staphylococcus aureus, clostridium perfrigens, E.coli, salmonella behandeling: ondersteunend en vochttoediening, geen AB
turista faeco-orale infectie preventie: voedsel -en handhygiëne, geen AB, vaccinatie (tyfus) therapie: vocht, immodium en AB
colonpoliepen uitpuilingen in darmlumen oorzaak van vele colonkankers weinig poliepen evolueren tot kankers coloscopie: diagnose en therapie
oorzaken colonkanker genetische factoren beschermend effect van aspirine omgevingsfactoren: * teveel rood vlees, te hoge vetinname en weinig vezels en groenten eten
symptomen colonkanker afh.v. de plaats waar het ontwikkeld in het colon kan lang asymptomatisch zijn iedere recente wijziging in stoelgangpatroon bij ouderen is een alarmteken niet tijdig ontdekt: metastasen
diagnose colonkanker coloscopie met biopsie
behandeling colonkanker chirurgie met adjunctieve therapie palliatieve chemotherapie bij metastasen
prognose geen metastasen: >90% 5jaarsoverleving met metastasen: 60%
secundaire preventie van colonkanker grootschalig bevolkingsoz: occult bloed in faeces vrijwillige screeningcoloscopie vanaf 50jr om de 10jr
defaecatie colontransit eigenlijke defaecatie of uiitdrijving
colontransit tijd nodig om alle stoffen in caecum tot brijachtige massa in rectum te krijgen +/- 30u
eigenlijke defaecatie rectum wordt gevuld: spnning: defaecatiedrang simultaan recto-anaal inhibitorisch reflex interne anal kringspier relaxeerd en faeces komen in anaalkanaal hier treed defaecatiedrang op als in buurt van toilet: *intra-abdominale druk en contractie van abdominale wandwpieren en diafragme *bekkenbodemspieren ontspannen *expulsie van faeces *reflectoire contractie van sigmoid om deze ook te ledigen als niet in buurt van toilet: m. puborectalis en uitwendige anale sphincter samentrekken en faeces trg naar rectum
factoren die faecale continentie bepalen consistentie van faeces integriteit van interne anal kringspier integriteit van externe anale kringspier anorectale hoek intacte sensatie anodermis en rectum compliantie van rectum
obstipatie 2 of minder defaecaties per week stevig persen of blokkage gevoel gebruik van laxeermiddelen of enemata noodzakelijkheid tot digitale evacuatie
voorkomen obstipatie oudere leeftijd oudere vrouwen: chronische ziekten, vereenzaming, depressie, immobiliteit, multifarmacie jongekinderen: gedragsproblemen
evaluatie obstipatie uitdrijvingsstoornissen trage transit dagboek van patiënt
anismus tijdens persen is externa anal sphincter en m. puborectalis niet gerelaxeerd of zelfs gecontraheerd symptomen: moeilijke en pijnlijke defaecatie, rectum niet volledig geleegd, chronisch verworven defaecetiestoornis behandeling: biofeedback van kine
behandeling obstipatie conservatieve maatregelen: kleine ingrepen in lvenswijse, als niet volstaat orale laxeermiddelen medicamenteuze aanpak: laxeermidelen biofeedback/perlvische reëducatie
definiities acute hepatitis infectieus: HAV, HBV, HCV en epstein Barr virus toxisch: alcohol giftige paddestoelen geneesmiddelen
symptomen acute hepatitis begint met anorexie, nausea, spierpijn, moeheid, soms koorts afkeer van bepaalde voedingsmiddelen later: icterus en bleke ontlkleurde stoelgang ook veralgemeende jeuk
diagnose acute hepatitis bloedoz: levernenzymen gestegen gestegen bilirubine AL in bloed
fulminante hepatitis fulminante levernecrose vooral bij HBV levercoma met uitval leverfunctie
chronische hepatitis wnnr lever testen langer dan 6mnd verhoogd zijn HBV en HCV
besmetting, besmettelijkheid en incubatie van HAV incubatie: 2-6w besmetting: faeco-oraal besmettleijkheid: laatste week incubatie en eerste dagen icterische fase
verloop van HAV 4w viraal syndroom + icterus ernstige bij ouderen geen evolutie naar chronisch of fulminant verloop
behandeling en preventie HAV behandeling: bedrust, alcoholverbod, varierende voeding, vermijden levertoxische medicatie, elementaire hygiëne preventie: vaccin
overdracht HBV parenteraal seksueel contact: vaak samen met HIV perinataal
incubatie en verloop HBV incubatie: 2-6mnd verloop: asymptomatisch of viraal syndroom + icterus 85%: na 3 maand genezen 15%: chronisch verloop
besmettelijkheid HBV normaal 3 mnd vooral besmettelijk aals HbsAg en HbeAg aanwezig
behandeling acute HBV bedrust 4mnd alcohol 4mnd omgeving passief immuniseren
behandeling chronische HBV nabije familie en partners vaccineren alcoholinname verbieden alfa-interveron bij actieve virusvermenigvuldigen en specifieke antivirale mediatie regelmatige echografie en bloedoz
preventie contact vermijden vaccineren onmiddelijk ingrijpen bij accidentele blootstelling
overdracht HCV parenteraal actueel druggebruik seksuele overdracht altijd co-infectie met HIV
incubatie HCV 1-5mnd
verloop HCV 80% chronische HCV 20% evolueren tot cirrose en leverkanker
behandeling specifieke medicatie en regelmatige screening op leverkanker
galstenen cholesteroloverschot die verkalkt meerderheid asymptomatisch galsteen migreert naar ductus cycsticus: *galkoliek: plotse hevige pijn *obstructie blijft bestaan: secundaire infectie = acute cholecystitis galsteen migreert naar hoofgalweg: icterus en geen afvloei van gal meer diagnose: klinisch vermoeden en echografie behandleing: pijnstiller cholecystectomie
Show full summary Hide full summary

Similar

infectieziekten
Yela Sanders
endocrinologie
Yela Sanders
hoofdstuk allergie
Yela Sanders
hematologie
Yela Sanders
Plantkunde herbariumplanten
Travis G
inleidende begrippen omtrent gezondheid en ziekte
Yela Sanders
Metallic bonding
anna.a.graysmith
Tess of the D'Urbevilles critical quotes
Magdalena Kolodziej
AQA GCSE Additional Science - Physics Questions
Michael Priest
GCSE Chemistry C4 (OCR)
Usman Rauf
GCSE REVISION TIMETABLE
Joana Santos9567