Mörkunarferlar

Annotations:

• Byggist á misdreifingu markandi/ákvarðandi efna í egginu. Klofnunarmynstur og örlög frumna kímfóstursins eru fastmótuð. Sérhæfing frumna er að verulegu leyti ráðin áður en kemur að holfósturmyndun (mósaík þroskun). Ef einhverjar kímfrumur eru numdar á brott úr fóstrinu geta frumurnar sem eftir eru ekki bætt það upp. Þessi mörkun er einkenni flestra hryggleysingja.

1. Misdreifing markandi/ákvarðandi efna í egginu
2. Flestir hryggleysingjar
3. Klofnunarmynstur og örlög frumna fastmótuð

   Annotations:

   • Klofnunarmynstur og örlög frumna kímfóstursins eru fastmótuð
4. Mósaík þroskun

   Annotations:

   • Sérhæfing frumna er að verulegu leyti ráðin áður en kemur að holfósturmyndun (mósaík þroskun).
5. Engin uppbót

   Annotations:

   • Ef einhverjar kímfrumur eru numdar á brott úr fóstrinu geta frumurnar sem eftir eru ekki bætt það upp.

Annotations:

• Mörkun byggist á víxlverkandi áhrifum milli frumna. Á hverjum tíma er staða frumna í fóstrinu lykilatriði. Frumuörlög ráðast ekki endanlega við klofnun okfrumunnar heldur í mörgum þrepum og oft ekki fyrr en á hofósturmyndunarskeiði eða síðar. Fóstrið getur brugðist við dauða eða brottnámi fósturfrumna með því aða bæta þær upp. (sveigjanleg þroskun). Þetta er einkenni allra hryggdýra og sumra hryggleysingja.

1. Öll hryggdýr og sumir hryggleysingjar
2. Víxlverkandi áhrif milli frumna

   Annotations:

   • Mörkun byggist á víxlverkandi áhrifum milli frumna.
3. Staða frumna

   Annotations:

   • Á hverjum tíma er staða frumna í fóstrinu lykilatriði.
4. Frumuörlög ráðast seinna

   Annotations:

   • Frumuörlög ráðast ekki endanlega við klofnun okfrumunnar heldur í mörgum þrepum og oft ekki fyrr en á hofósturmyndunarskeiði eða síðar.
5. Sveigjanleg þroskun

   Annotations:

   • Fóstrið getur brugðist við dauða eða brottnámi fósturfrumna með því aða bæta þær upp.

Annotations:

• Frumuskiptingar koma ekki til fyrr en okfrumukjarninn hefur skipt sér 13 sinnum. Upphafsskref mörkunar ráðast af misdreifingu markandi þátta í umfrymi eggsins. Á fyrstu skrefum fósturþroska ræðst svo mörkun kjarna af því hvar hann er staðsettur í okfrumunni. Þá er bara spurning á áhrifasvæði hvaða formvaka lendir viðkomandi kjarni. Efnastiglar valda því að starfsemi kjarnanna markast á mismunandi hátt. Þetta er einkennandi fyrir flest skordýr.

1. Flest skordýr
2. 13 kjarnaskiptingar - frumuskipting byrjar

   Annotations:

   • Frumuskiptingar koma ekki til fyrr en okfrumukjarninn hefur skipt sér 13 sinnum.
3. Misdreifing markandi þátta

   Annotations:

   • Upphafsskref mörkunar ráðast af misdreifingu markandi þátta í umfrymi eggsins.
4. Staðsetning kjarna

   Annotations:

   • Á fyrstu skrefum fósturþroska ræðst svo mörkun kjarna af því hvar hann er staðsettur í okfrumunni.
5. Formvakar og efnastiglar

   Annotations:

   • . Þá er bara spurning á áhrifasvæði hvaða formvaka lendir viðkomandi kjarni. Efnastiglar valda því að starfsemi kjananna markast á mismunandi hátt.